Trong kho tàng văn học hiện thực Việt Nam giai đoạn 1930–1945, Nam Cao là một trong những cây bút tiêu biểu nhất. Ông không chỉ miêu tả xã hội bằng cái nhìn sắc bén mà còn khơi dậy lòng nhân đạo sâu thẳm dành cho những con người nhỏ bé, khốn khổ. Từng trang viết của Nam Cao là tiếng khóc, là nỗi đau, là khát vọng được sống và được làm người. Giờ đây, bạn có thể đọc lại những truyện của Nam Cao đầy giá trị nhân văn tại ZingTruyen – nền tảng đọc truyện online miễn phí, tốc độ mượt và cập nhật nhanh, nơi lưu giữ những tác phẩm kinh điển của nền văn học Việt. Dưới đây là top 7 truyện nổi tiếng nhất của Nam Cao khiến người đọc mãi không thể quên.
Giới thiệu tác giả
Nam Cao (1915–1951), tên thật là Trần Hữu Tri, sinh tại Hà Nam. Ông được coi là cây bút hiện thực phê phán xuất sắc, nổi bật với khả năng khắc họa chiều sâu tâm lý nhân vật và tái hiện xã hội cũ một cách chân thực, thấm đẫm nhân tình. Truyện của Nam Cao luôn mang phong cách văn chương tinh tế, giản dị nhưng chứa đựng tư tưởng sâu sắc, thể hiện lòng cảm thương sâu đậm đối với người nông dân nghèo và tầng lớp trí thức bế tắc trong xã hội đương thời.
Khám phá kho tàng truyện của Nam Cao – hiện thực và lòng nhân ái
Chí Phèo
- Tác giả: Nam Cao
- Thể loại: Hiện thực, nhân đạo, phản ánh xã hội
- Tình trạng: Hoàn thành

“Chí Phèo” là tác phẩm kinh điển của văn học Việt Nam hiện thực. Câu chuyện về người nông dân hiền lành bị xã hội tha hóa đến mức “hóa quỷ” đã trở thành biểu tượng của bi kịch mất nhân tính. Câu hỏi “Ai cho tao lương thiện?” không chỉ là tiếng kêu của Chí mà còn là nỗi đau của cả một tầng lớp bị chà đạp. Nam Cao đã vẽ nên một hình tượng bi tráng, khiến người đọc day dứt mãi về quyền được sống như một con người.
Lão Hạc
- Tác giả: Nam Cao
- Thể loại: Hiện thực, nhân đạo, phản ánh xã hội
- Tình trạng: Hoàn thành

“Lão Hạc” kể về người nông dân nghèo khổ nhưng giàu lòng tự trọng và tình thương con vô hạn. Lão bán con chó Vàng – kỷ vật cuối cùng – để dành tiền cho con trai, rồi chọn cái chết bằng bả chó để giữ trọn nhân phẩm. Bằng giọng văn giản dị mà sâu sắc, Nam Cao khiến người đọc rơi nước mắt trước tấm lòng cao quý của người cha nghèo. “Lão Hạc” không chỉ là một truyện ngắn – mà là biểu tượng của nhân cách sáng ngời giữa bóng tối đói nghèo.
Đời Thừa
- Tác giả: Nam Cao
- Thể loại: Hiện thực, nhân đạo, phản ánh xã hội
- Tình trạng: Hoàn thành
“Đời Thừa” xoay quanh Hộ – một trí thức nghèo có tài năng, có ước mơ nhưng bị thực tế cơm áo giam hãm. Tác phẩm là tiếng thở dài cho kiếp người “thừa” giữa dòng đời, khi lý tưởng nghệ thuật không thể chiến thắng nhu cầu mưu sinh. Nam Cao đã dựng lên hình ảnh đầy bi kịch của những kẻ mang trong mình khát vọng cao đẹp nhưng bị thực tại nghiệt ngã đè nát.
Trăng Sáng
- Tác giả: Nam Cao
- Thể loại: Hiện thực, nhân đạo, phản ánh xã hội
- Tình trạng: Hoàn thành
“Trăng Sáng” thể hiện rõ tài năng nghệ thuật và chiều sâu tư tưởng của Nam Cao. Ánh trăng vốn tượng trưng cho sự trong trẻo, nhưng trong truyện, nó lại phơi bày sự đối lập cay đắng giữa người giàu và người nghèo. Dưới ánh trăng ấy, sự thật trần trụi về xã hội bất công hiện lên rõ ràng, khiến nhân vật phải tự vấn về lòng người và giá trị sống.
Một Bữa No
- Tác giả: Nam Cao
- Thể loại: Hiện thực, nhân đạo, phản ánh xã hội
- Tình trạng: Hoàn thành
“ Một Bữa No” kể về nỗi khát khao tột cùng của những người nghèo – chỉ để có được một bữa ăn trọn vẹn. Qua đó, Nam Cao không chỉ phản ánh sự đói khổ mà còn tôn vinh phẩm chất nhân hậu của con người giữa cảnh khốn cùng. Câu chuyện giản dị nhưng ám ảnh, khiến người đọc nhận ra rằng đôi khi, “một bữa no” lại là cả một ước mơ xa xỉ của những phận người bé nhỏ.
Tư Cách Mõ
- Tác giả: Nam Cao
- Thể loại: Hiện thực, nhân đạo, phản ánh xã hội
- Tình trạng: Hoàn thành
Trong “Tư Cách Mõ”, Nam Cao phơi bày thân phận bi thảm của người dân bị xã hội khinh rẻ đến mức đánh mất cả nhân phẩm. Nhân vật chính – anh mõ – trở thành hình ảnh ẩn dụ cho tầng lớp bị áp bức, bị tước đi cả quyền làm người. Giọng văn mỉa mai, chua xót của Nam Cao vừa khiến người đọc phẫn nộ, vừa xót xa trước cảnh đời nghiệt ngã.
Một Đám Cưới
- Tác giả: Nam Cao
- Thể loại: Hiện thực, nhân đạo, phản ánh xã hội
- Tình trạng: Hoàn thành

“ Một Đám Cưới” mở đầu bằng niềm vui, nhưng càng đọc, ta càng cảm thấy bi thương. Cô dâu trong truyện phải lấy chồng chỉ vì miếng ăn, vì sự sống của cả gia đình. Nam Cao đã khéo léo biến một sự kiện vui thành bức tranh xã hội u tối – nơi hôn nhân trở thành công cụ sinh tồn. Câu chuyện là tiếng nói phê phán sâu sắc, đồng thời bày tỏ lòng thương cảm với số phận người phụ nữ nghèo.
Kết luận
Những truyện của Nam Cao luôn gợi lên trong lòng người đọc niềm thương cảm và những trăn trở sâu sắc. Ông không chỉ ghi lại hiện thực tàn khốc của xã hội cũ mà còn gieo vào tâm hồn độc giả niềm tin vào nhân tính, vào sự tử tế vẫn le lói giữa bóng tối. Mỗi tác phẩm là một lát cắt chân thực của đời sống, một bài học ý nghĩa về lòng nhân hậu, lương tâm và giá trị làm người – những điều làm nên sức sống bền bỉ cho văn chương Nam Cao.

